Blogvolger Cees vroeg zich naar aanleiding van een opmerking van mij, waarin ik stelde dat het eenbaksimkeren gunstig zou zijn voor de bijengezondheid en daarnaast de varroavoortplanting geremd zou worden, waarop deze stelling gebaseerd was.  

Deze stelling heb ik tijdens het NBV webinar over het Eenbaksimkeren toegelicht aan de hand van de onderzoeken van Tom Seeley en Hayo Velthuis. Tom Seeley heeft twee groepen van 12 bijenvolken gedurende twee jaar imkeren onderzocht. Hierbij was de eerste groep gehuisvest in 1 langstroth bk, terwijl de andere groep gehuisvest was in 3 langstroth bk's. 

In beide groepen werden de varroamijten twee jaar niet behandeld. Er was gezorgd voor een gelijke startsituatie. In de groep met 1 bk werd de zwermdrift niet behandeld, terwijl in de groep met 3 bk's er wel zwermverhinderde maatregelen werden genomen, zoals doppen breken. 

Wat is de situatie aan het eind van de proef na twee jaar?

De mijtenbesmetting in de 1 bk-volken was in oktober gemiddeld 2,5 mijt per 100 bijen, terwijl in de 3-bk's volken de gemiddelde mijtbesmetting drie keer zo hoog was, namelijk 7,5 mijt per 100 bijen. De algemene stelregel is dat de mijtbesmetting onder de 3% moet blijven om volken gezond te laten overleven. 

Van de 1-baks volken waren er in oktober nog 8 van de 12 in leven, terwijl van de 3-baksvolken er nog slechts 2 van de 12 in leven waren. In de 3-baks volken werden ook verschillende bijenziekten geconstateerd, terwijl dit niet het geval was bij de 1-baks volken. 

Hieruit blijkt dus volgens Tom Seeley dat het houden van bijenvolken met een compact broednest in 1 bk voordelen biedt inzake bijengezondheid en de mijtenreproductie. Tevens blijkt dat het maken van (kunst)zwermen in de vorm van broedafleggers of vegers een positief effect hebben vanwege het onvermogen van mijten vanwege veroudering om zich tijdens en na een broedstop te reproduceren. 

Daarnaast levert volgens mij het Eenbaksimkeren veel andere voordelen op, zoals het makkelijker kunnen vinden van de koningin, van belegde zwermcellen en van redcellen domweg omdat er slechts 10 of 11 ramen gecontroleerd behoeven te worden. Dat maakt de kans op fouten vele malen kleiner. Bovendien bespaart het veel tijd en geld.

Daarnaast heeft deze methode geleerd dat de te oogsten honing in de lagere honingkamers flink toeneemt. 

Het tweede onderzoek waaruit blijkt dat het compact (1-baks) imkeren in goed geisoleerde kasten grote voordelen oplevert, is een onderzoek van onze zeer gewaardeerde imkercollega, koninginnenteler en wetenschappelijk onderzoeker Dr. Hayo Velthuis. Deze heeft genoemd onderwerp onderzocht samen met Bernard Kraus. Ook zij pleiten voor een betere warmtehuishouding door compacte broednesten ten gunste van de bijengezondheid en een vermindering van de mijtenreproductie. 

Kortom: wil je eenvoudiger imkeren met meer honingopbrengst en minder mijten lees dan eens deze twee onderzoeken en kijk hoe het in de praktijk uitpakt. De enige kritische kanttekening, die ik zelf wil plaatsen, is dat je tijdig dient te zorgen voor voldoende honingkamers. De Nederlandse zuinigheid moet je echt loslaten. Daarnaast kun je bij het vinden van belegde zwermcellen beter direct een 2-raams broedaflegger met deze zwermcellen maken, zodat je 1 of 2 reservevolkjes achter de hand hebt. 

Ben Som de Cerff, auteur van het imkerboek Eenvoudig(er) en natuurlijk imkeren volgens het eenbaksprincipe