Veel vragen van imkers hebben te maken met koninginnen of het niet kunnen vinden van koninginnen of eitjes. Dit onderwerp veroorzaakt ook veel problemen bij imkers en hun volken. 

Waaraan zie je dat er een goede koningin aanwezig is?

Dat zie je aan verschillende dingen, zoals de aanwezige haaldrift, de aanzet om raat te bouwen of kunstraat uit te bouwen, de aanwezigheid van eitjes. 

Waaraan zie je dat er geen koningin aanwezig is?

Dat zie je aan dezelfde dingen, er wordt geen kunstraat uitgebouwd, de haaldrift stagneert, je vindt geen eitjes meer en je treft belegde zwermcellen en/of redcellen aan. 

Wanneer controleer je een broedaflegger op de aanwezigheid van een goede koningin? 

Je kunt beter geen koninginnen uit redcellen opkweken. Dat geeft een grotere kans op kwalitatief mindere koninginnen (zie voordracht Kirsten Traynor). Zie deze voordracht.    Doe je dat toch, gebruik dan je agenda om het juiste controlemoment vast te leggen. Dat moment ligt 4 weken na het maken van de broedaflegger, want de moer heeft 12 dagen nodig om geboren te worden, daarna nog 8 dagen om bevrucht te worden en klaar te stomen voor het leggen van eitjes. Tel daarbij 9 dagen voordat het eerste gesloten broed aanwezig is en je hebt het juiste moment voor de eerste controle. Dat maakt dus samen 29 dagen oftewel 4 weken. 

Heel veel imkers vergeten hun agenda te gebruiken en kijken al na 2 a 3 weken naar broed. Dat geeft een grotere kans op inballen van de jonge K en de kans op het vinden van eitjes is minimaal. Dus neem de tijd en geef de nieuwe K de tijd! 

Wat is een betere manier om een goede moer in de broedaflegger te krijgen?

Een broedaflegger kun je na negen dagen ontdoen van de redcellen. Op dat moment is de sterkte al weer toegenomen door het deels al uitgelopen broed. Indien je ALLE redcellen hebt verwijderd, kun je een jonge of ook een leggende jonge moer invoeren via een kluisje met niet plakkende suikerdeeg. 

Controleer pas weer na tien dagen (agenda!) want op dat moment heeft de nieuwe leggende moer weer gesloten broed.

Voer je een jonge net geboren moer in, wacht dan drie weken voor de eerste controle. 

De lakmoesproef

Om een bijenvolk waarin je geen K en geen eitjes kunt vinden te laten bekennen of er al wel een K in zit, kun je de "lakmoesproef" doen. Hang een raampje open broed in uit een ander volk en check na 5 dagen op de aanwezigheid van redcellen. Geen redcellen: er zit wel een moer in het volk en geef haar nog twee weken de tijd. Wel redcellen? Ga op dag 13 na de introductiedatum van het raam open broed doppen breken en wacht aansluitend weer 3 weken voor de controle van de koningin. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt