De schuifla is slechts één van de vele imkertechnische maatregelen, die zijn diensten bewezen hebben om de mijtenreproductie te controleren. Het broednest speelt hierbij een onmiskenbare rol vanwege het feit dat de mijtenreproductie specifiek via het broednest verloopt. Zonder open broed kan de mijt niet instappen en zich niet vermenigvuldigen. 

De aan- of afwezigheid van de schuifla heeft samen met andere maatregelen vooral aan het eind van de winter, zodra er weer een nieuw broednestje aanwezig is, invloed op de mate van mijtenontontwikkeling. 

Het is al weer dertig jaar geleden dat Bernard Kraus en Hayo H.W. Velthuis verbonden aan de Universiteit Utrecht een onderzoek gedaan hebben op de warmtehuishouding van 103 bijencolonies en de impact hiervan op de mijtenreproductie. De heer Hayo Velthuis heeft jaren geleden de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd tijdens een NBV Koninginnenteeltdag. 

Het is vlak voor de herfst en winter goed om nog eens stil te staan bij dit onderzoek. De onderzoekers hebben twee groepen bijen voor de inwintering chemisch ontdaan van mijten en de volken initieel in oktober opnieuw besmet met 200 varroamijten. Daarna zijn de volken ingewinterd.

Vervolgens heeft men in de winter in de ene groep de schuifla verwijderd en heeft men diezelfde groep in maart/april met voer geprikkeld om zodoende het broednest te vergroten, daarnaast heeft men de dakisolatie van deze volken verwijderd. Tevens heeft men om de broednestvergroting te stimuleren in maart een uitgebouwd raam midden in het broednest gehangen en in april nog drie keer een raam kunstraat. 

De andere groep volken behield de dakisolatie en de schuifla en behield ook het compacte broednest zonder stimulatievoeren. Aan het begin van de zomer werden alle mijten door een chemische behandeling uit de volken gehaald en geteld en wat bleek? 

De temperatuur van het broednest in de volken zonder schuifla en dakisolatie en met een vergroot broednest bleek aan de randen duidelijk veel lager te ligger dan in de compacte broednestvolken. De mijten vermenigvuldigden zich daardoor twee keer zo snel in de koelere volken. Eind mei werden er na de chemische behandeling 476 mijten geteld in de gewone volken en 1032 mijten in de koelere volken. Zou je deze aantallen doortrekken naar de stand van augustus/september dan zouden alle koelere volken ten onder gegaan zijn. 

Hieruit blijkt heel duidelijk dat een goede isolatie (van dak en bodem) vanaf het moment dat in januari het nieuwe broednestje ontstaat en het tegen gaan van broedstimulatie in het prille voorjaar via bijvoeren en extra kunstraat op of in het volk een rem zetten op de mijtenontwikkeling. 

Het advies is dus: houd je volken warm in de winter en in het voorjaar, geef de koude wind geen kans en laat de schuifladen onder de volken en pas dakisolatie toe. Plaats geen 2e bk met kunstraat in maart/april op de volken, want de warme lucht stijgt op en het broednest koelt af en dit speelt de varroamijt in de kaart. De optimale broedtemperatuur ligt voor mijten op 33 graden en voor bijen op 35 graden. Bij een lagere temperatuur kunnen meer mijtendochters volwassen worden door verlenging van de broedduur. 

Mocht je het onderzoek zelf nog eens na willen lezen, dan kun je het HIER vinden. 

Het compacte broednest en kleinere cellen bevorderen de warmtehuishouding. De warmtehuishouding is één van de twee peilers bij het eenbaksimkeren. Het imkeren in het tijdperk met de varroamijt zou echt anders moeten dan we veertig jaar geleden gewend waren, tenminste wanneer we willen imkeren met de mijt. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt