Met de huidige gematigde dagtemperaturen zitten de bijen redelijk stabiel op een beginnende wintertros, dit beeld is nadrukkelijk te zien in mijn volken in de Achterhoek (zie foto's). Met doorzichtige folie- of plexiglas-dekplaten kun je de winterzit en de sterkte van de volken goed monitoren zonder ze te verstoren. Zo kun je in de winter ook nog genieten van je bijen. Het schept vertrouwen in een goede uitwintering als je ziet dat er nog zeven of meer straatjes bezet zijn met bijen. Dit geldt voor Buckfastbijen, het zou kunnen zijn dat andere rassen kleiner overwinteren. Op de foto's zie je dat de volken voorin de kasten zitten, dus aan de kant van de vliegopening. De voeropslag zit dus met name achterin de kast. Aan het eind van de winter verhuizen de bijen langzaam meer naar de achterkant van de kast. 

De dagelijkse mijtenval geeft op dit moment een goed beeld van de nog aanwezige mijten in het volk. Volgens Duitse deskundigen zou de dagelijkse val van één mijt in de tweede helft van november overeenkomen met 500 mijten in het volk. Dit lijkt mij enigszins aan de hoge kant, maar het geeft wel de richting aan waarin we moeten denken. Gezien het feit dat de meeste volken al bijna broedloos zijn, dit wordt bevestigd doordat er geen lichter gekleurde mijtendochters meer vallen, kun je nu voorbereidingen treffen voor de oxaalbehandeling. 

De belangrijkste voorbereiding betreft natuurlijk het gereedschap en de beschermingsmiddelen maar ook de vaststelling of een behandeling wel of niet noodzakelijk is, hoort bij de voorbereiding. Door de stabiele buitentemperaturen kun je nu goed de mijtenval gedurende enkele dagen monitoren. Die periode moet 3 tot 5 dagen zijn om een representatief beeld van de mijtenval te krijgen. De mijtenval correleert vervolgens weer met de grootte van de mijtenpopulatie in de wintertros.

Bij een gemiddelde dagelijkse mijtenval van één mijt of minder kan de oxaalbehandeling achterwege blijven. Uiteraard mag de gaasbodem niet verstopt zijn met mul, propolis of dode bijen, want dat geeft een vertekend beeld van de mijtenval.

Kort samengevat zijn de voordelen van een oxaalbehandeling de hoge effectiviteit omdat vrijwel alle mijten zich op de bijen bevinden. Zeker 90% van de mijten legt het loodje na een behandeling. Het nadeel van de behandeling ligt in een zeer geringe sterfte van de bijen. Uit onderzoek blijkt dat behandelde volken iets minder sterk kunnen uitwinteren.  

De oxaalbehandeling in de late herfst zal nooit een door mijten aangetast volk nog kunnen redden, het zorgt uitsluitend voor een mijtarme start van het voorjaar! In Imkernieuws-Bijenwerk van 15 november kun je meer lezen over de voorbereiding van de oxaalzuuroplossing en de dosering. 

Als achtergrondinfo heb ik een Zwitsers artikel in deze LINK opgenomen voor het sublimeren (vergassen) van oxaalzuur. Gewoon druppelen blijft voor de kleine imker het meest imkervriendelijk. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt